Từ lâu, suy tuyến giáp đã được biết đến là một bệnh nội tiết mãn tính đòi hỏi quá trình điều trị lâu dài, thậm chí là suốt đời. Trong đó, suy giáp nguyên phát là tình trạng bệnh lý nghiêm trọng gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và để lại nhiều biến chứng nguy hiểm. Cụ thể những tác động này là gì? Cùng nhà thuốc Long Châu tìm hiểu nhé!
Bạn đang đọc: Suy giáp nguyên phát và những ảnh hưởng đối với sức khỏe
Bệnh suy giáp thường tiến triển khá âm thầm và khó phát hiện ở giai đoạn đầu. Suy giáp nguyên phát xảy ra khi tuyến giáp bị phá hủy với nguyên nhân chủ yếu là do phẫu thuật tuyến giáp, tự miễn dịch, phóng xạ hoặc bức xạ.
Suy giáp là gì?
Trước khi tìm hiểu về suy giáp nguyên phát, bạn cần biết suy giáp là gì? Suy giáp hay suy tuyến giáp là tình trạng thiếu hụt hormone tuyến giáp do chức năng tuyến giáp suy giảm. Từ đó, gây ảnh hưởng đến hoạt động chuyển hóa cũng như nhiều quá trình khác trong cơ thể.
Các triệu chứng thường gặp ở người bệnh suy giáp bao gồm: Hạ canxi máu, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và sự điều tiết nhiệt lượng cơ thể, suy giảm chức năng tim. Suy giáp có thể gặp ở bất cứ đối tượng nào, song phổ biến nhất là người già và tỉ lệ mắc bệnh ở nữ giới cũng cao hơn so với nam giới. Trong đó, những loại suy giáp thường gặp bao gồm: Suy giáp nguyên phát, suy giáp thứ phát và suy giáp cận lâm sàng.
Nếu không được chữa trị kịp thời, suy giáp sẽ trở nên nguy hiểm. Lượng hormone bị thiếu hụt lúc này sẽ làm ảnh hưởng đến các hoạt động trao đổi chất của cơ thể. Khi đó, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng như: Bướu cổ, trầm cảm, bệnh lý thần kinh ngoại biên, vấn đề tim mạch, vô sinh…
Tìm hiểu về suy giáp nguyên phát
Suy giáp nguyên phát xảy ra khi tuyến giáp bị phá hủy do nguyên nhân bệnh lý tại tuyến nội tiết này hoặc hormone kích thích hoạt động của tuyến giáp TSH tăng lên. Phổ biến nhất là do tự miễn dịch trong viêm tuyến giáp Hashimoto kết hợp cùng bệnh lý khác như: Bướu cổ. Bệnh tiến triển dần sẽ khiến tuyến giáp bị co lại và mất dần chức năng do xơ hóa.
Suy giáp nguyên phát cũng có thể gặp sau điều trị khu vực cổ liên quan, nhất là ở bệnh nhân áp dụng phương pháp phẫu thuật cường giáp, bướu cổ hoặc điều trị ung thư bằng iốt phóng xạ hay bức xạ. Tuyến giáp bị suy giảm chức năng và tổn thương trong trường hợp này khó có thể phục hồi. Điều trị bằng propylthiouracil quá liều có thể làm nồng độ iodide giảm nhưng sẽ phục hồi sau điều trị.
Bướu cổ có thể xảy ra nhiều theo tính địa phương, ở những người có chế độ ăn uống thiếu iốt dẫn đến tổng hợp hormone tuyến giáp giảm. Thiếu iốt nặng sẽ tiến triển thành bệnh suy giáp hoặc gây ra chứng suy giáp bẩm sinh ở trẻ nhỏ dẫn đến khuyết tật về trí tuệ. Do đó, phụ nữ mang thai phải đảm bảo hấp thu đủ lượng iốt trong thai kỳ.
Việc bệnh nhân sử dụng lithium để điều trị gây ức chế phóng thích hormone của tuyến giáp cũng là một nguyên nhân khiến suy giáp tiến triển. Tình trạng tương tự cũng xảy ra ở người bệnh dùng thuốc chứa iốt hoặc amiodarone khác, ức chế hấp thu iốt và tổng hợp hormone. Tỷ lệ bệnh nhân bị suy giảm chức năng tuyến giáp sau điều trị xạ trị cao trong ung thư thanh quản hoặc u lympho Hodgkin là rất cao. Do đó cần thường xuyên tái khám để đánh giá chức năng tuyến giáp sau điều trị.
Ảnh hưởng của suy giáp nguyên phát đối với sức khỏe cơ thể
Triệu chứng suy giáp nguyên phát thường diễn ra âm thầm và khó nhận biết nhưng lại gây ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan. Tùy thuộc mức độ thiếu hụt hormone tuyến giáp mà ảnh hưởng đến cơ thể người bệnh sẽ khác nhau. Cụ thể:
Ảnh hưởng đến chuyển hóa
Trong cơ thể, hormone tuyến giáp tham gia vào nhiều hoạt động chuyển hóa. Do đó, việc thiếu hụt hormone do suy giáp nguyên phát thường dẫn đến tình trạng hạ thân nhiệt, người bệnh chịu lạnh kém, tăng cân nhẹ do giảm chuyển hóa và tích nước.
Ảnh hưởng đến tâm thần và thần kinh
Bệnh nhân bị suy giáp nguyên phát có thể xuất hiện tình trạng mất trí nhớ từ mức độ nhẹ đến nặng, thay đổi về nhân cách hoặc loạn thần và mờ nếp nhăn trên khuôn mặt. Thiếu hụt hormone tuyến giáp cũng có thể gây chậm pha phục hồi của phản xạ gân sâu khiến người bệnh mắc chứng hay quên, dị cảm đầu ngón chân và ngón tay do sự lắng đọng protein trong các dây chằng liên quan.
Tìm hiểu thêm: Gen di truyền: Hiểu biết cơ bản và những rối loạn di truyền thường gặp
Ảnh hưởng đến da
Làn da của bệnh nhân suy giáp nguyên phát thường có nhiều biểu hiện như: Da dày, khô, bong vảy, lông thưa thô và khô, mặt phù… Tóc của họ cũng thưa, khô và dễ gãy hơn, lưỡi có thể bị phù to do chất nền protein trong lưỡi bị lắng đọng.
Ảnh hưởng đến mắt
Thiếu hụt hormone tuyến giáp có thể làm giảm vận động mí mắt, khiến mắt người bệnh bị sưng phù do thâm nhiễm chondroitin sulfat hoặc mucopolysaccharides hyaluronic acid.
Ảnh hưởng đến tim mạch
Giảm hormone tuyến giáp ở người bệnh suy giáp nguyên phát dẫn đến nhịp tim chậm. Khi chẩn đoán hình ảnh phát hiện thấy tim to do giãn cơ kết hợp với tràn dịch màng ngoài tim.
Ảnh hưởng khác
Táo bón cũng là triệu chứng có thể xảy ra ở người bị suy giáp nguyên phát. Bên cạnh đó, nữ giới mắc bệnh lý này có thể bị rong kinh, mất kinh thứ phát. Những triệu chứng khác ít gặp hơn do suy giáp nguyên phát có thể kể đến như: Khàn giọng, nói chậm do chức năng ngôn ngữ bị ảnh hưởng, tràn dịch màng phổi hoặc ổ bụng…
Có thể thấy, suy giáp nguyên phát thường gây ảnh hưởng đồng thời lên nhiều cơ quan nội tạng cũng như hoạt động chuyển hóa trong cơ thể. Triệu chứng bệnh có thể xuất hiện rời rạc, không liên quan gây khó khăn trong chẩn đoán.
>>>>>Xem thêm: Dấu hiệu ung thư não giai đoạn đầu mà bạn cần cảnh giác
Điều trị suy giáp nguyên phát
Với bệnh nhân suy giáp nguyên phát, mục tiêu điều trị cho bệnh nhân là đưa trạng thái cơ thể trở về mức bình thường, bổ sung lượng hormone thiếu hụt bằng thuốc hormone thay thế. Để có hướng điều trị thích hợp, trước hết cần chẩn đoán tìm nguyên nhân và xác định mức độ thiếu hụt hormone tuyến giáp. Hiện nay, có nhiều chế phẩm hormone tuyến giáp khác nhau có thể được dùng để điều trị thay thế, chủ yếu dưới dạng bổ sung T3 tổng hợp, T4 tổng hợp hoặc kết hợp 2 hormone.
Bệnh nhân suy giáp nguyên phát kèm theo bệnh tim sẽ được thử nghiệm với liều hormone tuyến giáp bổ sung thấp nhằm đánh giá ảnh hưởng trước khi đạt liều điều trị chuẩn. Để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và sự phát triển của trẻ, phụ nữ mang thai cũng có thể điều trị bằng hormone bổ sung nếu suy giáp ảnh hưởng.
Trên đây là một số thông tin giúp bạn hiểu thêm về tình trạng suy giáp nguyên phát và những ảnh hưởng của nó đối với sức khỏe. Nhìn chung, tất cả các trường hợp suy giáp đều cần được điều trị. Để có thể chẩn đoán bản thân bạn có bị suy giáp hay không, bạn cần thăm khám để được bác sĩ chẩn đoán dựa vào các triệu chứng và thực hiện xét nghiệm y khoa cụ thể.
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm