Phân loại chấn thương cột sống theo phân độ Frankel

Chấn thương cột sống, mặc dù không phổ biến như chấn thương cột sống thắt lưng, nhưng lại có độ phức tạp cao hơn và đa dạng hình thái. Việc phân loại chấn thương cột sống thường được thực hiện theo hai hệ thống chính là Dennis và phân độ Frankel dựa trên đặc điểm cụ thể của tổn thương.

Bạn đang đọc: Phân loại chấn thương cột sống theo phân độ Frankel

Chấn thương cột sống, mặc dù không phổ biến như chấn thương cột sống thắt lưng, nhưng lại thường xuất hiện với những tổn thương phức tạp. Điều này đặt ra thách thức lớn do đa dạng về hình thái của chấn thương, khiến cho việc phân loại trở nên khó khăn. Phân loại chấn thương cột sống theo Dennis và theo phân độ frankel à hai phương pháp phổ biến được sử dụng nhiều nhất hiện nay.

Nguyên nhân gây chấn thương cột sống

Nguyên nhân gây chấn thương cột sống là đa dạng, và có nhiều mức độ khác nhau. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• Tai nạn giao thông: Chấn thương cột sống thường xuất hiện sau các tai nạn giao thông nghiêm trọng.
• Tai nạn lao động: Điển hình là các tai nạn lao động như ngã từ độ cao, gây ra các tổn thương như lún, xẹp, và vỡ đốt sống.
• Chấn thương thể thao: Những hoạt động thể thao như đua xe, đua ngựa, đá bóng thường là nguồn gốc của chấn thương cột sống.

Phân loại chấn thương cột sống theo phân độ Frankel

Chấn thương cột sống theo phân độ Frankel được chia thành 5 loại dựa trên tình trạng chức năng tủy sống sau khi kết thúc giai đoạn choáng tủy. Đánh giá chủ yếu dựa trên việc xác định mức độ mất cảm giác và vận động ở các đoạn S4 – S5 và tương ứng với vị trí giải phẫu. Các loại chấn thương theo phân loại Frankel bao gồm:

• Loại I: Hoàn toàn mất cảm giác và vận động ở đoạn S4 – S5, tức là không còn cảm giác và khả năng vận động nào.
• Loại II: Mất cảm giác hoặc có cảm giác nhưng không vận động ở đoạn S4 – S5. Tức là vẫn còn cảm giác, nhưng không thể vận động.
• Loại III: Cảm giác còn lại, vận động ở dưới tổn thương (khoảng 50% các cơ chính dưới tổn thương dưới 3). Có cảm giác và vận động, nhưng vận động không hiệu quả.
• Loại IV: Cảm giác còn lại, vận động ở dưới tổn thương (khoảng 50% các cơ chính có sức cơ lớn hơn hoặc bằng 3). Vẫn giữ cảm giác và vận động có hiệu quả.
• Loại V: Tình trạng bình thường, không mất cảm giác và vận động bình thường. Điều này có nghĩa là cả cảm giác và vận động đều hoạt động bình thường.

Các biện pháp sơ cứu cho bệnh nhân chấn thương cột sống

Các biện pháp sơ cứu cho bệnh nhân chấn thương cột sống đòi hỏi sự thận trọng và hiệu quả. Dưới đây là những bước quan trọng cần thực hiện:

• Giữ cột sống bất động: Ngay từ đầu, quan trọng nhất là giữ cho cột sống đứng yên. Bệnh nhân cần được đặt nằm ngửa trên một nền cứng hoặc sấp trên võng mềm để tránh va chạm.
• Kiểm soát đường hô hấp: Thực hiện kiểm soát đường hô hấp trên và dưới, đồng thời cảnh báo về nguy cơ tràn máu và tràn khí màng phổi.
• Hồi sức cho bệnh nhân: Hỗ trợ huyết động và duy trì áp huyết từ 110 – 140 mmHg. Điều này giúp đảm bảo máu dưới tủy và hỗ trợ chức năng cơ bắp.
• Giảm đau: Điều trị đau một cách hiệu quả, tránh tình trạng đau đớn khiến bệnh nhân tránh vận động mạnh.
• Kiểm tra tổn thương khác: Ngoài chấn thương cột sống, bác sĩ cần kiểm tra xem có tổn thương nào khác không để có phương án điều trị phù hợp.
• Đặt Sonde dạ dày và Sonde tiểu: Nếu cần thiết, có thể thực hiện đặt Sonde dạ dày và Sonde tiểu để hỗ trợ chăm sóc bệnh nhân.
• Chuyển bệnh nhân: Cần chuyển bệnh nhân lên chuyên khoa để đảm bảo an toàn và chăm sóc hiệu quả hơn.

Tìm hiểu thêm: Khám mắt hết bao nhiêu tiền? Lưu ý khi đi khám mắt

Những điều cần lưu ý khi điều trị chấn thương cột sống

Những điều cần lưu ý khi điều trị chấn thương cột sống bao gồm:

Điều trị nội khoa

Chỉ định điều trị nội khoa: Thực hiện trong trường hợp chấn thương cột sống gãy vững và không có chèn ép dây thần kinh, đặc biệt khi có trường hợp tràn máu hoặc tràn khí cùng lúc.

Áp dụng áo nẹp cột sống: Mặc áo nẹp cột sống trong khoảng 4 – 6 tuần khi có tổn thương ở xương hoặc dây chằng.

Điều trị giảm đau và giãn cơ, chống phù nề

Chỉ định phẫu thuật khi cần thiết: Phẫu thuật được áp dụng trong các trường hợp như tổn thương cột sống ngực để giảm hậu quả và nguy cơ tổn thương tiên phát của tủy, cũng như để ổn định cột sống và tạo điều kiện cho quá trình chăm sóc và phục hồi chức năng.

Cần mổ trong những tình huống sau: Đối với bệnh nhân mất vững cột sống hoặc có chèn ép cột sống.

Kỹ thuật mổ

Kỹ thuật mổ được lựa chọn tùy thuộc vào tình hình chấn thương cụ thể:

• Bệnh nhân mất vững cột sống mà không có chèn ép vào tủy thì thực hiện cố định cột sống đơn thuần.
• Bệnh nhân mất vững cột sống có chèn ép tủy thì thực hiện cố định cột sống và mở cung sau giải ép thần kinh.
• Bệnh nhân có tụ máu ngoài màng cứng mà không mất vững cột sống thì thực hiện mở cung sau giải phóng chèn ép.

Biến chứng của chấn thương cột sống

Chấn thương cột sống, do ảnh hưởng đến tủy sống, có thể dẫn đến những biến chứng phức tạp như:

• Rối loạn vận động và mất vận động: Rối loạn vận động thường thấy ở hai chân, thậm chí cả hai chân và hai tay (đối với những trường hợp tổn thương gần cổ). Dấu hiệu bao gồm teo cơ, cứng khớp, và cốt hóa lạc chỗ hoặc rỗng tủy.
• Rối loạn cảm giác: Thường xuất hiện ở phía dưới vùng tủy sống bị tổn thương, gây chứng tê, đau, hay biến chứng như loét.
• Rối loạn thần kinh thực vật: Bao gồm rối loạn phản xạ tự động, hạ huyết áp, rối loạn điều nhiệt, đại tiểu tiện, và các biến chứng về hô hấp.

>>>>>Xem thêm: Bài tập Chest Dip giúp phát triển cơ ngực

Chấn thương cột sống là một trong những vấn đề nặng và tiềm ẩn nguy hiểm. Quá trình chẩn đoán và phân loại đúng đắn là quan trọng để thiết lập phác đồ điều trị hiệu quả. Trong trường hợp chấn thương cột sống không được sơ cứu và điều trị đúng cách, có thể dẫn đến những hậu quả nặng nề và gây tổn thương sâu sắc cho bệnh nhân.

Trên đây là chia sẻ về phân loại chấn thương cột sống theo phân độ Frankel. Mong rằng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn hiểu hơn về các chấn thương cột sống theo phân độ Frankel.

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm

Chủ đề:Chấn thương cột sốngBệnh xương khớp