Dây thần kinh trụ đóng vai trò quan trọng trong ba dây thần kinh chính của cánh tay và bàn tay, chịu trách nhiệm truyền đạt cảm giác cho các phần của bàn tay và ngón tay, bao gồm cả ngón áp út và ngón út. Nếu có tổn thương hoặc đau dây thần kinh trụ sẽ dẫn đến những tác động đáng kể trong cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân. Vậy nguyên nhân gây đau dây thần kinh trụ là gì? Làm sao có thể phòng ngừa?
Bạn đang đọc: Đau dây thần kinh trụ nguyên nhân và cách phòng ngừa
Đau dây thần kinh trụ có thể gặp khó khăn trong việc thực hiện các cử động tinh tế hoặc dễ làm rơi đồ vật, thường bị yếu ở khu vực ngón V, gây khó khăn khi đặt vật vào túi quần. Nếu tinh ý có thể nhận thấy sự teo nhỏ của các cơ nội tại bàn tay, đặc biệt là ở khoảng trống giữa xương cốt I trên mặt mu tay.
Tổng quan về đau thần kinh trụ
Dấu hiệu đau dây thần kinh trụ là kết quả của một quá trình phức tạp, trong đó vai trò quan trọng của thần kinh trụ được thể hiện qua nhiều nhiệm vụ như gấp cổ tay, khép nhẹ bàn tay, và duỗi đốt giữa và đốt cuối các ngón IV và V. Đau dây thần kinh trụ thường phản ánh sự chèn ép dây thần kinh tại rãnh thần kinh trụ ở khuỷu tay hoặc kênh Guyon ở cổ tay.
Các triệu chứng của đau dây thần kinh trụ có thể bao gồm:
- Bàn tay hiển thị dấu hiệu “vuốt trụ” (đốt 1 ngón IV và ngón V duỗi, đốt 2 và 3 gấp).
- Bệnh nhân gặp khó khăn trong việc thực hiện các động tác như dạng và khép các ngón do liệt cơ liên cốt.
- Liệt cơ khép ngón cái.
- Teo cơ ở mô út.
- Teo các cơ liên cốt và liệt cơ khép ngón cái.
- Mất cảm giác đau, đặc biệt là ở ngón út.
Những dấu hiệu này không chỉ là biểu hiện của đau mà còn là thông điệp về sự ảnh hưởng lớn đối với chức năng cử động và cảm giác của bệnh nhân.
Nguyên nhân gây đau dây thần kinh trụ
Nguyên nhân gây đau dây thần kinh khá đa dạng và có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân cơ bản, trong đó bao gồm:
Đau dây thần kinh trụ ở khuỷu tay
- Chấn thương gãy xương, bao gồm: Gãy xương cánh tay đầu dưới, đầu trên xương trụ, và sai khớp khuỷu.
- Gãy xương cẳng tay – Monteggia.
- Tai biến sau garo kéo dài hoặc phẫu thuật đặt lại khớp khuỷu.
Đau dây thần kinh trụ ở cổ tay
- Hoạt động cường độ cao và liên tục tại vùng cổ tay.
- Chấn thương khu vực cổ tay.
- U bao hoạt dịch ở cổ tay.
Ngoài ra, đau dây thần kinh trụ có thể phát sinh tại bất kỳ vị trí nào trong cơ thể do tác động của các yếu tố như hung khí hoặc vật sắc nhọn làm ảnh hưởng đến đường đi của dây thần kinh.
Bệnh dây thần kinh trụ thường gặp
Bệnh dây thần kinh trụ, thường xuất hiện tại hoặc gần vùng cổ tay, là một trong những bệnh lý về dây thần kinh phổ biến thứ hai được chẩn đoán tại các cơ sở khám thần kinh ngoại trú.
Bệnh thần kinh trụ ở khuỷu tay
- Bệnh thần kinh trụ ở khuỷu tay có thể xuất hiện dưới nhiều dạng biểu hiện khác nhau, như: Tê bì hoặc cảm giác dị cảm trong vùng được thần kinh trụ chi phối. Các triệu chứng ban đầu thường bao gồm cảm giác kì lạ ở mặt gan tay của ngón IV và V, cũng như tại cạnh bên trụ của bàn tay.
- Các biểu hiện cảm giác ở diện mu tay hoặc gan tay của thần kinh trụ có thể hữu ích trong việc xác định vị trí tổn thương, đặc biệt là ở phần gần cổ tay. Một số bệnh nhân có thể trải qua tê buốt nặng và kéo dài, có thể đồng thời xuất hiện triệu chứng cảm giác chia đôi ở ngón nhẫn.
- Đau mặt trong khuỷu thường xuyên xuất hiện và có thể lan ra dọc theo mặt trong của cẳng tay. Các triệu chứng cảm giác thường do các hành động gấp khuỷu kéo dài hoặc lặp đi lặp lại như: Việc nói chuyện điện thoại, nằm nghiêng với khuỷu gấp, hoặc sự dựa vào khuỷu.
- Các biểu hiện về cơ bàn tay có thể đa dạng từ yếu nhẹ đến teo cơ nặng và bàn tay “vuốt trụ”. Một số người có thể trải qua yếu nhẹ và vụng về bàn tay khi thực hiện các công việc tinh tế, trong khi trường hợp nặng hơn có thể gặp khó khăn khi nâng hoặc cầm đồ vật.
Tìm hiểu thêm: Nhựa PVC có an toàn không? Cách hạn chế rủi ro khi sử dụng
Bệnh thần kinh trụ ở cổ tay
Mức độ vuốt trụ ở các ngón IV và V có thể lớn hơn so với bệnh thần kinh trụ ở khuỷu do sự bảo tồn của cơ gấp sâu ở các ngón và sự suy yếu của cơ giun III và IV.
Tổn thương có thể được phân chia thành bốn vị trí:
- Tổn thương ở thân chung của dây thần kinh trụ ở gần hoặc trong kênh Guyon có thể gây ra các triệu chứng cảm giác theo phân bố nhánh gan ngón tay nông, đồng thời ảnh hưởng đến vận động của tất cả các cơ nội tại của bàn tay (bao gồm: Mô út, gian cốt, giun III và IV, khép ngón cái).
- Tổn thương nhánh vận động sâu có thể gây tổn thương cho vận động của các cơ mà không có triệu chứng cảm giác.
- Tổn thương nhánh vận động sâu ở đoạn sau khi tách ra nhánh cho mô út có thể gây tổn thương vận động, đặc biệt là trừ cơ mô út, mà không có triệu chứng cảm giác.
- Tổn thương nhánh gan ngón tay nông có thể gây ra triệu chứng cảm giác tương ứng mà không ảnh hưởng đến vận động.
Phương pháp phục hồi dây thần kinh trụ
Trường hợp chèn ép ở khuỷu tay
- Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn tránh các hoạt động có thể gây chèn ép hoặc căng dây thần kinh trụ.
- Sử dụng miếng đệm vùng khuỷu để hỗ trợ và tránh các động tác gập khuỷu kéo dài, đặc biệt khi sử dụng nẹp đêm khi ngủ.
- Phẫu thuật tình trạng rối loạn dây thần kinh trụ này có thể được xem xét sau khoảng 2-3 tháng điều trị bảo tồn, đặc biệt đối với bệnh nhân có rối loạn cảm giác liên tục, teo hoặc yếu cơ. Phẫu thuật có thể cải thiện chèn ép tại đường hầm thần kinh trụ hoặc chuyển vị trí khi thần kinh trụ bị chèn ép tại rãnh thần kinh trụ. Phẫu thuật được xem xét khi triệu chứng kéo dài dưới 1 năm và không có hiện tượng teo cơ.
Trường hợp chèn ép ở cổ tay
- Bệnh nhân được khuyến khích sử dụng nẹp hỗ trợ cổ tay và tránh các động tác có thể làm tổn thương thêm dây thần kinh.
- Trong trường hợp không có phản ứng tích cực với điều trị bảo tồn, phương án phẫu thuật có thể được cân nhắc. Thủ thuật thường bao gồm cắt bỏ phần mỏm móc của xương móc kết hợp với giải phóng thần kinh trụ bị chèn ép.
- Phẫu thuật cũng có thể được xem xét khi bệnh nhân có u bao hoạt dịch hoặc tổ chức nào đó chèn ép dây thần kinh ở kênh Guyon, gây ra đau dây thần kinh trụ.
Quá trình phục hồi này đòi hỏi sự chú ý đặc biệt và tư vấn của bác sĩ để đảm bảo lựa chọn phương pháp phục hồi phù hợp với từng tình trạng cụ thể.
>>>>>Xem thêm: Các mốc sàng lọc trước sinh mẹ bầu cần ghi nhớ
Phòng ngừa đau dây thần kinh trụ
Các thói quen sau đây có thể giúp bạn hạn chế và ngăn chặn tình trạng đau dây thần kinh trụ:
- Tránh gập khuỷu tay hạn chế để bị đau khớp khuỷu tay.
- Đảm bảo rằng chiếc ghế bạn sử dụng khi làm việc trên máy tính không quá thấp.
- Tránh tạo áp lực lên phía bên trong cánh tay.
- Giữ khuỷu tay thẳng khi đi ngủ bằng cách quấn khăn tắm xung quanh khuỷu tay, sử dụng miếng lót khuỷu tay ngược lại hoặc áp dụng một loại dây đặc biệt.
- Thay đổi tư thế tay khi lái xe hoặc đạp xe thường xuyên.
Dây thần kinh trụ chính là yếu tố quan trọng giúp đôi tay của con người trở nên linh hoạt hơn, giúp thực hiện mọi thao tác và vận động một cách dễ dàng và nhanh nhẹn. Do đó khi thấy có các dấu hiệu bất thường ở khu vực cổ tay, khuỷu tay, bạn nên thăm khám sớm để bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác tình trạng và đưa ra hướng xử lý kịp thời.
Xem thêm:
- Bị giật nhói ở đầu: Nguyên nhân, triệu chứng, cách khắc phục
- Đau dây thần kinh ngoại biên: Nguyên nhân và cách điều trị
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm