Những điều cần biết về viêm mũi xoang cấp và cách điều trị bệnh hiệu quả
Th4
Viêm mũi xoang cấp tính là bệnh lý tai mũi họng nhiều người mắc phải. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh không những ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống và công việc của người bệnh mà còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khác.
Bạn đang đọc: Những điều cần biết về viêm mũi xoang cấp và cách điều trị bệnh hiệu quả
Thủ phạm hàng đầu đằng sau hầu hết các trường hợp viêm mũi xoang cấp tính là nhiễm virus, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên. Tuy nhiên, những người bị dị ứng mũi, polyp mũi, lệch vách ngăn mũi, nhiễm trùng mũi họng hoặc thậm chí các vấn đề về răng miệng như nhiễm trùng răng và nướu sẽ dễ mắc phải tình trạng này hơn.
Viêm mũi xoang cấp tính là gì?
Viêm mũi xoang cấp tính là tình trạng viêm xoang phổ biến. Đây là dạng nhiễm trùng/viêm nhiễm tạm thời hoặc viêm niêm mạc xoang.
Khi mắc bệnh, bạn sẽ thấy mũi bị nghẹt, ứ đọng chất nhầy và gây cảm giác khó chịu, đau nhức, đặc biệt tập trung ở vùng gò má. Vào mùa đông, triệu chứng viêm mũi xoang cấp tính còn nặng nề, nghiêm trọng hơn. Ngoài sự khó chịu gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, viêm mũi xoang cấp tính nếu không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm viêm màng não, viêm tĩnh mạch huyết khối xoang hang, cục máu đông và thậm chí nhiễm trùng tai. Đó là lý do tại sao việc thăm khám và điều trị kịp thời viêm mũi xoang cấp là rất quan trọng.
Nguyên nhân viêm mũi xoang cấp do đâu?
Trong cơ thể chúng ta, các xoang đảm nhận vai trò lọc chất ô nhiễm, bụi và kháng nguyên. Chúng được kết nối với nhau thông qua các kênh nhỏ được gọi là lỗ thông xoang, rất cần thiết để duy trì đường mũi khỏe mạnh.
Các xoang sàng trước, xoang hàm trên và xoang trán tìm đường thoát nước vào khoang mũi, trong khi xoang sàng sau và xoang bướm chảy vào khe trên. Những sợi lông cực nhỏ gọi là “lông mao” sẽ “hướng dẫn” những xoang này hoạt động làm sạch chất nhầy và mảnh vụn rồi dẫn chúng đến hầu họng và vòm họng.
Tuy nhiên, khi các xoang và đường mũi không thể loại bỏ các kháng nguyên này một cách hiệu quả, tình trạng viêm sẽ tấn công dẫn đến viêm mũi xoang. Nhìn chung, viêm mũi xoang sẽ do ba nguyên nhân chính sau đây:
Tắc nghẽn lỗ xoang
Tắc nghẽn lỗ xoang là nguyên nhân phổ biến, thường xuất phát từ những bất thường về mặt giải phẫu như khối u hoặc lệch vách ngăn. Những yếu tố này làm cản trở dòng chảy tự nhiên của hệ thống thoát nước, tạo ra môi trường thuận lợi cho tình trạng viêm và nhiễm trùng.
Rối loạn chức năng của lông mao
Một nguyên nhân khác gây viêm mũi xoang cấp là do rối loạn chức năng của lông mao. Khi những cấu trúc nhỏ giống như sợi tóc này không hoạt động bình thường sẽ ảnh hưởng đến khả năng loại bỏ chất nhầy và mảnh vụn, tạo điều kiện cho bệnh viêm mũi xoang cấp.
Dịch tiết xoang dày và xơ nang
Ngoài ra, dịch tiết xoang dày, dấu hiệu của bệnh xơ nang, cũng có thể gây ra viêm mũi xoang cấp. Mật độ của các chất tiết này cản trở việc thoát nước hiệu quả, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và tăng sinh.
Nhìn chung, sự tắc nghẽn tạm thời ở các vùng dẫn lưu xoang thường phát sinh bởi phù nề cục bộ do nhiễm trùng đường hô hấp trên (URI) hoặc dị ứng mũi. Cả hai điều kiện đều thúc đẩy bệnh viêm mũi xoang cấp xuất hiện. Khi đường dẫn lưu xoang bị tắc nghẽn, vi khuẩn nhân cơ hội này sẽ xâm nhập, dẫn đến nhiễm trùng và gây ra không ít triệu chứng khó chịu.
Người trưởng thành có bốn cặp xoang: Hàm hàm, xoang sàng, trán và xoang bướm. Tất cả đều có mối liên quan phức tạp. Trong khi đó trẻ sơ sinh chỉ có xoang sàng và xoang hàm trên. Vị trí gần của xoang sàng với hốc mắt là một điểm dễ bị tổn thương đặc biệt ở trẻ nhỏ, thường dẫn đến nhiễm trùng hốc mắt.
Khi trẻ lớn lên, xoang của chúng phát triển. Các xoang trán đóng vai trò quan trọng trong các biến chứng nội sọ sẽ phát triển đầy đủ sau tuổi dậy thì, khiến trẻ lớn và người lớn dễ mắc một số tình trạng nghiêm trọng nhất định.
Các phương pháp điều trị
Viêm mũi xoang cấp kéo theo loạt các triệu chứng dai dẳng và khó chịu khiến người bệnh luôn mong muốn sớm được giải thoát khỏi tình trạng phiền toái này. Hiện nay, với bệnh lý viêm mũi xoang cấp, việc điều trị không quá phức tạp nhờ đã có nhiều biện pháp kết hợp để mang lại hiệu quả quản lý và kiểm soát bệnh tốt nhất.
Đối với những trường hợp viêm mũi xoang cấp tính nhẹ, bệnh nhân có thể tự chăm sóc tại nhà. Theo hướng dẫn của bác sĩ, bạn có thể sử dụng các biện pháp đơn giản sau đây:
Tìm hiểu thêm: Lấy tủy răng sữa có nguy hiểm không?
Rửa mũi
Rửa mũi bằng dung dịch nước muối (NaCl 0,9%) nhiều lần trong ngày có thể ngăn ngừa và giảm viêm. Bạn nhỏ nước muối trực tiếp vào khoang mũi, để nước muối chảy ra khi bạn nghiêng đầu xuống. Biện pháp này sẽ giúp làm sạch các chất kích thích và thúc đẩy quá trình chữa lành.
Thuốc thông mũi
Thuốc thông mũi không kê đơn như phenylpropanolamine và pseudoephedrine có thể làm thông đường mũi, tuy nhiên bệnh nhân lưu ý cần thận trọng khi sử dụng. Những loại thuốc này có thể gây ra tác dụng phụ như hạ huyết áp và kích thích hệ thần kinh trung ương. Chỉ nên sử dụng trong 7 ngày để tránh tình trạng kháng thuốc.
Ngoài ra, hai loại thuốc xịt mũi là xylometazoline và oxymetazoline tốt nhất dùng tối đa trong vòng 5 ngày để tránh gây ra phản ứng ngược khiến tình trạng tắc mũi càng nghiêm trọng hơn.
Thuốc xịt mũi Corticosteroid
Trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc khi dị ứng làm phức tạp thêm các triệu chứng, các phương pháp điều trị y tế nhắm mục tiêu (dùng thuốc corticoid dạng uống hoặc dạng xịt) có thể giúp giảm đau đáng kể
Beclomethasone dipropionate, budesonide, triamcinolone acetonide, fluticasone propionate là những loại thuốc xịt giúp chống lại viêm mũi xoang cấp. Chúng có khả năng giảm viêm cùng các triệu chứng như hắt hơi, sổ mũi và nghẹt mũi. Mặc dù nhìn chung thuốc xịt này là an toàn nhưng không loại trừ chúng có thể gây ra tác dụng phụ nhỏ như ho, buồn nôn hoặc chảy máu cam.
>>>>>Xem thêm: Vôi hóa túi mật là bệnh như thế nào? Có nguy hiểm tới tính mạng hay không?
Thuốc kháng sinh (có thận trọng) và giảm đau
Thuốc kháng sinh được dành riêng cho các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nặng hoặc tái phát, rất hiếm gặp trong các trường hợp viêm mũi xoang cấp. Nếu cần, có thể xem xét các lựa chọn như amoxicillin, cephalosporin hoặc macrolide. Tuy nhiên, bệnh nhân phải tuân theo chỉ định dùng thuốc kháng sinh của bác sĩ kê đơn.
Đối với chứng đau mặt hoặc trán, acetaminophen kết hợp với thuốc giảm đau có thể giúp giảm đau mà không làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh ban đầu
Những lưu ý khi bị viêm mũi xoang cấp
Để kiểm soát tình trạng viêm mũi xoang cấp, cải thiện triệu chứng, bệnh nhân cần chú ý một số điều sau đây:
- Rửa mũi: Làm sạch đường mũi bằng dung dịch muối để loại bỏ chất kích thích và chất nhầy.
- Trị liệu bằng hơi nước: Hít hơi nước có thể làm giảm tắc nghẽn và giảm đau mặt.
- Giữ nước: Uống nhiều nước để giữ cho chất nhầy mỏng và dễ thoát nước.
- Làm ẩm môi trường sống: Không khí ẩm có thể làm dịu xoang của bạn, đặc biệt là trong mùa khô.
- Tránh các chất gây kích ứng: Tránh xa khói, mùi nồng và các chất kích ứng môi trường khác.
- Tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn: Một chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc có thể tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể bạn ít bị nhiễm trùng hơn.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh viêm mũi xoang cấp cùng những cách điều trị hiệu quả. Thông qua việc phát hiện và thăm khám sớm cũng như tuân thủ những lời khuyên thiết thực của bác sĩ, bạn có thể nhanh chóng lấy lại sự thoải mái cho vùng xoang, đồng thời giảm thiểu nguy cơ mắc các đợt bệnh tái phát trong tương lai.
Xem thêm:
- Giải đáp: Viêm đa xoang là gì? Viêm đa xoang có nguy hiểm không?
- Các phương pháp chữa viêm xoang hàm bằng thuốc nam: Cần lưu ý gì khi thực hiện?
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
